تاثیر فناوری زنجیره بلوک بر حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی در شرکت‌های دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی - کمی

نویسنده

بخش مدیریت دانشگاه شیراز

چکیده

ویژگی­های زنجیره بلوک مانند قابلیت اطمینان، ردیابی، تغییرناپذیری داده ها و قراردادهای هوشمند باعث ایجاد محیط­های امن با نیاز کمتر به واسطه ها می­شود. اعتقاد بر این است که زنجیره بلوک و سایر فناوری های توزیع شده تأثیرات قابل توجهی در جامعه دارند زیرا می توانند به بهبود کارایی تراکنش، کاهش هزینه، اعتمادسازی و بهبود شفافیت کمک کنند. از طرف دیگر، حاکمیت شرکتی عامل مهمی در عملکرد شرکت است. حاکمیت شرکتی ضعیف می­تواند به منافع سهامداران آسیب برساند و منجر به انحلال کسب­وکار شود. بر این اساس هدف پژوهش ارزیابی تاثیر فناوری زنجیره بلوک بر حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی شرکتها می­باشد. پژوهش برحسب هدف کاربردی و برحسب گردآوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارشناسان ارشد شرکت های دانش بنیان می­باشد. از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS 3 جهت تحلیل داده استفاده شد. یافته­های پژوهش نشان داد با توجه به ایجاد سیستمی غیرمتمرکز، شفافیت و قابلیت ردیابی، بکارگیری فناوری زنجیره بلوک، تاثیر مستقیمی بر حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی شرکتها دارد. همچنین نتیجه فرضیه آخر تاثیر مستقیم حاکمیت شرکتی بر مسئولیت اجتماعی شرکتها را نشان داد. بنابراین فناوری زنجیره بلوک پتانسیل زیادی برای ارائه راهکارهای کارآمد برای سیستم­های موجود حاکمیت شرکتی دارد. نقش زنجیره بلوک نه تنها در عملکرد سازمانی و کسب مزیت رقابتی موثر است بلکه در کسب مزایای محیطی و اجتماعی نیز تاثیر دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effects of Blockchain Technology on Corporate Governance and Corporate Social Responsibility in Knowledge-Based Companies in IT industry

نویسنده [English]

  • Mohammad Hossein Ronaghi
Department of Management, Shiraz University
چکیده [English]

Blockchain technology’s characteristics such as reliability, traceability, data immutability and smart contracts are giving rise to confident environments with less need for intermediaries. Blockchain and other distributed ledger technologies are believed to have significant impacts on society because they can help to improve transaction efficiency, reduce cost, build trust and improve transparency. On the other hand, corporate governance is an important determinant of corporate performance. Poor corporate governance can damage the interests of shareholders, and may lead to business collapse. Accordingly, the purpose of this study is to examine the impact of blockchain adoption on both corporate governance and corporate social responsibility, as well as the impact of corporate governance on corporate social responsibility. The statistical population of the research is all the managers and experts in knowledge-based companies in Iran. For data analysis, structural equation modeling and Smart PLS 3 software have been used. The results accentuated and proved, due to decentralized system, transparency and traceability, the positive impacts of blockchain adoption on corporate governance and corporate social Responsibility, moreover the last hypothesis result was the impact of corporate governance on corporate social responsibility. Therefore, the use of blockchain technology has great potential to provide efficient solutions to many issues that affect current systems in corporate governance. Blockchain role is critical not only for organizational performance and competitive advantages, but also for social and environmental benefits overall.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blockchain
  • Corporate Governance, Social Responsibility, Knowledge based Companies

منابع

الهیاری عباس، زهرا پورزمانی و تقی ترابی. (1397). اثربخشی ابعاد حاکمیت شرکتی بر رابطه مسئولیت اجتماعی و عدالت مالیاتی، فصلنامه حسابداری مدیریت، 11(38): 27-47.
باقری محمدهادی، محمدعلی عبدالوند، سیدجمال الدین طبیبی و بهناز خدایاری. (1399). طراحی الگوی مسئولیت اجتماعی در کارآفرینی با استفاده از روش فراترکیب، فصلنامه توسعه کارآفرینی، 13(1): 60-41.
پورنقی سیدمرتضی، مجید بیات و یعقوب فرجامی. (1399). یک طرح جدید و امن برای اشتراک گذاری داده های پزشکی مبتنی بر فناوری زنجیره بلوکی و رمزنگاری مبتنی بر ویژگی، فصلنامه پدافند الکترونیکی و سایبری، ۸(۱): ۱۰۱-۱۲۴.
حساس یگانه، یحیی و محمدجواد سلیمی. (1390). مدلی برای رتبه بندی حاکمیت شرکتی در ایران، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 9(30): 1-35.
چالاکی پری، فرزاد غیور و کاوه باقری. (1397). بررسی رابطه بین افشای اختیاری حاکمیت شرکتی و عملکرد مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه پژوهش­های تجربی حسابداری، ۸(۱): ۳۹-۶۰.
رونقی محمدحسین. (1398). رابطه اخلاق حرفه ای اسلامی و مسئولیت پذیری اجتماعی بر سرمایه اجتماعی (مورد مطالعه دانشگاه شیراز)، نشریه مدیریت اسلامی، 27(3): 163-184.
رونقی محمدحسین. (1399). چارچوب مفهومی بیمارستان هوشمند بر پایه صنعت چهار، فصلنامه بیمارستان، 19(2): 71-80.
سعیدیان مسعود، پرویز سعیدی، روح الله سمیعی و مجید اشرفی. (1398). ارائه الگویی نوین از حاکمیت شرکتی و عملکرد شرکتی: مسئولیت اجتماعی و کارآفرینی شرکتی و نقش تعدیل کنندگی فناوری اطلاعات، فصلنامه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، ۱۱(۴۳): ۱۳۳-۱۵۰.
علیزاده مهدی، سارا سهیلی و وحیده بامشاد. (1394). فراترکیب جایگاه مسئولیت اجتماعی کسب­وکار در ادبیات پژوهش معاصر سازمان در ایران، فصلنامه توسعه کارآفرینی، 8(2): 353-369.
محرابی لیلا. (1398). آشنایی با اصول حاکمیت شرکتی بانک های اسلامی در مقایسه با بانک های متعارف، نشریه راهبرد توسعه، ۱۵(۵۹): ۴۶-۷۷.
محمدی حامد و حسین عرب، (۱۳۹۹). سنجش وضعیت و تحلیل شکاف عوامل موثر بر مسئولیت اجتماعی شرکتی، ماهنامه اکتشاف و تولید نفت و گاز، ۱۷۴: ۷۹-۸۷.
Aguilera, R., & Cuervo-Cazurra A. (2009). Codes of Good Governance. Corporate Governance: An International Review 17: 376–87. https://doi.org/10.1111/j.1467-8683.2009.00737.x
Asif, M., Jajja, M. S. S., & Searcy, C. (2019). Social compliance standards: Re-evaluating the buyer and supplier perspectives. Journal of Cleaner Production. 227, 457-471. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.04.157
Asongu, S.A., Le Roux, S. & Biekpe, N. (2018). Enhancing ICT for environmental sustainability in sub-Saharan Africa. Technological Forecasting and Social Change 127, 209–216. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2017.09.022
Bahga, A. & Madisetti, V.K.  (2016). Blockchain platform for industrial internet of things, Journal of Software Engineering and Applications 9(10): 533–546. https://doi.org/10.4236/jsea.2016.910036
Barnea, A. & Rubin, A. (2010), Corporate social responsibility as a conflict between shareholders, Journal of Business Ethics, 97(1), 71-86.
Castelo-Branco I., Cruz-Jesus F. & Oliveira T. (2019). Assessing Industry 4.0 readiness in manufacturing: Evidence for the European Union. Computers in Industry 107: 22–32. https://doi.org/10.1016/j.compind.2019.01.007
Chang V., Baudier P., Zhang H., Xu Q., Zhang J. & Aramid M. (2020). How Blockchain can impact financial services – The overview, challenges and recommendations from expert interviewees, Technological Forecasting and Social Change 158, 1-12.   https://doi.org/10.1016/j.techfore.2020.120166
Chen A.K. & Chaung S.Y.L. (2015). Special Issue on Corporate Social Responsibility and Sustainability: An Introduction, Journal of Business Ethics, 130, 753–754. https://doi.org/10.1007/s10551-015-2849-0
Cong, L.W. & He Z. (2019). Blockchain Disruption and Smart Contracts. The Review of Financial Studies 32, 1754–1797. https://doi.org/10.1093/rfs/hhz007
Davidson, S., De Filippi, P. & Potts, J. (2018). Blockchains and the economic institutions of capitalism. Journal of Institutional Economics, 14(4), 639–658. https://doi.org/10.1017/S1744137417000200
Davis, G.F., & Thompson T.A. (1994). A Social Movement Perspective on Corporate Control. Administrative Science Quarterly 39, 141–73. https://doi.org/10.2307/2393497
ElGammal W., El-Kassar A. & Messarra L.C. (2018). Corporate ethics, governance and social responsibility in MENA countries, Management Decision, 56(1), 273-291. https://doi.org/10.1108/MD-03-2017-0287.
Esmaeilian B., Sarkis J., Lewis K. & Behdad S. (2020). Blockchain for the future of sustainable supply chain management in Industry 4.0, Resources, Conservation and Recycling, 163, 1-15.  https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2020.105064
Esposito Vinzi, V., Chin, W. W., Henseler, J. & Wang, H. (2010). Handbook of partial least squares: Concepts, methods and applications. New York: Springer Verlag.
Farouk A., Alahmadi A., Ghose S. & Mashatan A. (2020). Blockchain platform for industrial healthcare: Vision and future opportunities, Computer Communications, 154, 223-235. https://doi.org/10.1016/j.comcom.2020.02.058
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research, 18(3), 382–388. https://doi.org/10.2307/3150980
Gelhard, C., & von Delft, S. (2016). The role of organizational capabilities in achieving superior sustainability performance. Journal of Business Research, 69(10), 4632–4642. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2016.03.053.
Hair Jr. J.F., Hult G.T.M., Ringle C. & Sarstedt M., (2016). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM), California: Sage Publications.
Harwick, C. (2016). Cryptocurrency and the Problem of Intermediation. The Independent Review, 20, 569–88. https://doi.org/0.2139/ssrn.2523771
Hillman A.J., Cannella A.A., & Paetzold R.L. (2000). The Resource Dependence Role of Corporate Directors: Strategic Adaptation of Board Composition in Response to Environmental Change. Journal of Management Studies, 37, 235–56. https://doi.org/10.1111/1467-6486.00179
Hofmann E. & Rüsch M. (2017). Industry 4.0 and the current status as well as future prospects on logistics, Computers in Industry. 89, 23–34, http://dx.doi.org/10.1016/j.compind.2017.04.002.
Jo, H. & Harjoto, M.A. (2012), The causal effect of corporate governance on corporate social responsibility, Journal of Business Ethics, 106(1), 53-72.
Kolk A., (2016). The social responsibility of international business: From ethics and the environment to CSR and sustainable development, Journal of World Business, 51, 23–34. http://dx.doi.org/10.1016/j.jwb.2015.08.010
Luther, W.J. (2016). Cryptocurrencies, Network E_ects, and Switching Costs. Contemporary Economic Policy, 34, 553–571. https://doi.org/10.1111/coep.12151
Mertzanis C., Basouny M. & Mohamed E.K. (2019). Social Institutions, Corporate Governance and Firm-Performance in the MENA Region, Research in International Business and Finance, 48, 75-96. https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2018.12.005
Nikolakis, W., John, L., & Krishnan, H. (2018). Sustainability, 10(11), 1-16. https://doi.org/10.3390/su10113926
Orji I.J., Kusi-Sarpong S., Huang S. & Vazquez-Brust D. (2020). Evaluating the factors that influence blockchain adoption in the freight logistics industry, Transportation Research Part E, 141, 1-17. https://doi.org/10.1016/j.tre.2020.102025
Peng L., Feng W., Yan Z., Li Y., Zhou X. & Shimizu S. (2020). Privacy preservation in permission less blockchain: A survey, Digital Communications and Networks, In Press (Available online 25 June 2020). https://doi.org/10.1016/j.dcan.2020.05.008
Piazza, F.S. (2017). Bitcoin & the Blockchain as Possible Corporate Governance Tools: Strengths and Weaknesses. Journal of Law & International Affairs, 5: 262–301. Available at: https://elibrary.law.psu.edu/jlia/vol5/iss2/3
Presthus, W. & Omalley, N.O., (2017). Motivations and barriers for end-user adoption of bitcoin as digital currency, international conference on health and social care information systems and technologies centeris / ProjMAN / HCist, November 2017, Barcelona, Spain, Procedia Computer Science, 121, 89–97. https://doi.org/10.1016/j.procs.2017.11.013
Raval S. (2016). Decentralized applications: Harnessing Bitcoin's Blockchain Technology, Sebastopol, CA: O'Reilly Media Inc.
Risius, M., & Spohrer, K. (2017). A blockchain research framework. Business & Information Systems Engineering, 59(6), 385–409. https://doi.org/10.1007/s12599-017-0506-0
Ronaghi, MH. (2020). A blockchain maturity model in agricultural supply chain, Information Processing in Agriculture, In Press (Available online 10 November 2020). https://doi.org/10.1016/j.inpa.2020.10.004
Ronaghi MH. & Forouharfar A. (2020). A contextualized study of the usage of the Internet of things (IoTs) in smart farming in a typical Middle Eastern country within the context of Unified Theory of Acceptance and Use of Technology model (UTAUT). Technology in Society. 63, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2020.101415
Saberi, S., Kouhizadeh, M., Sarkis, J. & Shen, L. (2019). Blockchain technology and its relationships to sustainable supply chain management, International Journal of Production Research, 57(7), 2117–2135. https://doi.org/10.1080/00207543.2018.1533261
Sachs, J.D., (2012). From millennium development goals to sustainable development goals. The Lancet, 379, 2206-2211. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)60685-0.
Sacconi, L. (2012), Corporate social responsibility and corporate governance, Econometrica. 38, 298-322, available at: www.econometica.it/wp/wp38.pdf
Tapscott, D. & Tapscott A. (2017). How Blockchain will Change Organizations. MIT Sloan Management Review 58(2): 10–13.
Venkatesh V.G., Kang K., Wang B., Zhong R.Y. & Zhang A. (2020). System architecture for blockchain based transparency of supply chain social sustainability, Robotics and Computer Integrated Manufacturing, 63, 1-9.  https://doi.org/10.1016/j.rcim.2019.101896
Williamson, O.E. (1996). Economic Organization: The Case for Candor. The Academy of Management Review, 21, 48–57. https://doi.org/10.5465/amr.1996.9602161564
Yermack, D. (2017). Corporate Governance and Blockchains. Review of Finance 21(1), 7–31. https://doi.org/10.1093/rof/rfw074