مرور کتاب‌شناختی و تجزیه وتحلیل اکوسیستم خدمات: با ارایه چارچوب مفهومی آینده

نوع مقاله : مقالات پژوهشی آمیخته

نویسندگان

1 گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 گروه کارآفرینی سازمانی، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

اکوسیستم خدمات، یک مفهوم گسترده است که در دهه اخیر توسط پژوهشگران مورد توجه قرار گرفته است، اما تاکنون تلاش کمی برای مفهوم‌سازی آن انجام شده‌است. هدف از این پژوهش، گسترش درک زمینه‌های پژوهشی اکوسیستم‌های خدمات است. همچنین، شناخت پایگاه دانشی اکوسیستم‌های خدمات که می‌تواند برای مدیران، سیاست‌گذاران و پژوهشگران مفید باشد. در روش‌شناسی، از یکی از روش‌های پژوهش کیفی مرور نظام‌مند، یعنی روش تجزیه‌وتحلیل کتاب‌شناختی یا بیبلیومتریک استفاده شده‌است. از منظر هدف‌شناسی، این پژوهش در طبقه پژوهش‌های توصیفی قرار می‌گیرد؛ چراکه هدف از پژوهش‌های کتابشناختی، توصیف و گسترش دامنه شناخت است. گردآوری داده‌ها، به صورت کتابخانه‌ای و از طریق به‌کارگیری ابزارهای کمی و کیفی مانند روش‌های هماستنادی، تجزیه‌و‌تحلیل مقیاس چندبعدی و تجزیه‌و‌تحلیل خوشه سلسله‌مراتبی با کمک نرم‌افزار بیب‌اکسل می‌باشد. همچنین جامعه مورد مطالعه، سامانه منابع اطلاعاتی اسکوپوس می‌باشد که از ابتدای سال‌ 2004 تا انتهای سال 2021 مدنظر قرار گرفته‌است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده توسعه مفهومی موضوعات در اکوسیستم‌های خدمات در طول زمان از طریق ارایه یک چارچوب مفهومی است که تاکنون کمتر به آن توجه شده است. این مفاهیم شامل پیشنیازهای استفاده از اکوسیستم خدمات(تجریه قبلی، نگرش استفاده‌کنندگان و آمادگی استفاده از خدمت)، سطوح اکوسیستم خدمات(میکروسیستم، مزوسیستم، اگزوسیستم و ماکروسیستم) و در نهایت نتایج استفاده از اکوسیستم خدمات(رویکردهای اجتماعی، هم‌آفرینی ارزش سیستماتیک و عملکرد خدمات) است که یک چارچوب پژوهشی آینده‌نگر را برای سیاست‌گذاران و پژوهشگران پیشنهاد می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Bibliometric review and analysis of service ecosystem: Providing a conceptual framework for future trends

نویسندگان [English]

  • Asieh Nazemi 1
  • Manijeh Haghighinasab 1
  • Nader Seyyedamiri 2
1 Department of Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Department of Corporate Entrepreneurship, Faculty of Entrepreneurship, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Service ecosystem is a broad concept that has been considered by researchers in the last decade, but little effort has been made to conceptualize it so far. The purpose of this research is to expand the understanding of service ecosystem research fields. Also, it is the recognition of the knowledge base of service ecosystems that can be useful for policy makers and researchers. The methodology is one of the systematic review qualitative research methods, namely the bibliometric analysis method, which has been used. This research is classified as descriptive research; Because the purpose of bibliometric research is to describe and expand the scope of knowledge. Data collection is done using quantitative and qualitative tools such as co-citation analysis and hierarchical cluster analysis with the help of BibExcel software. The studied community is the Scopus information resource system, which has been considered from the beginning of 2004 to the end of 2021. The research findings show the conceptual development of issues in service ecosystems over time by providing a conceptual framework that has received little attention so far. These concepts include service ecosystem Antecedents (prior experience, user attitude, and service readiness), service ecosystem levels (microsystem, mesosystem, exosystem, and macrosystem), and finally, service ecosystem outcomes (social approaches, systematic value co-creation, and performance) that propose a forward-looking research framework for policy-makers, and researchers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • service ecosystem
  • bibliometric review
  • conceptual framework
  • bibexcel software
محمدکاظمی، رضا؛ طالبی، کامبیز؛ داوری، علی؛ دهقان، عامر(1400)."بررسی تاثیر نوآوری مدل کسب و کار بر خلق مزیت رقابتی با نقش میانجی گری توانمندی کارآفرینانه (مورد مطالعه: شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات)" توسعه کارآفرینی، 14(2)، 321-329.
Adner, R. (2017). Ecosystem as structure: An actionable construct for strategy. Journal of Management, 43(1), 39–58.
Akaka, M A, Vargo, S. L., & Lusch, R. F. (2013). The complexity of context: A service ecosystems approach for international marketing. https://doi.org/10.1509/jim.13.0032
Akaka, Melissa Archpru, Koskela-Huotari, K., & Vargo, S. L. (2019). Further advancing service science with service-dominant logic: Service ecosystems, institutions, and their implications for innovation. In Handbook of Service Science, Volume II (pp. 641–659). Springer.
Arnould, E. J., & Thompson, C. J. (2005). Consumer culture theory (CCT): Twenty years of research. Journal of Consumer Research, 31(4), 868–882.
Basole, R. C., & Rouse, W. B. (2008). Complexity of service value networks: Conceptualization and empirical investigation. IBM Systems Journal, 47(1), 53–70.
Bonamigo, A., Martelotte, M. C., & Mourão, J. F. (2022). Key factors for measuring value co-creation in the industrial service ecosystem. In Emerging Ecosystem-Centric Business Models for Sustainable Value Creation (pp. 1–21). IGI Global.
Casey, D. L., & McMillan, G. S. (2008). Identifying the “invisible colleges” of the industrial & labor relations review: A bibliometric approach. ILR Review, 62(1), 126–132.
Cassia, F., Castellani, P., Rossato, C., & Baccarani, C. (2020). Finding a way towards high-quality, accessible tourism: the role of digital ecosystems. TQM Journal, 33(1), 205–221. https://doi.org/10.1108/TQM-03-2020-0062
Chabowski, B., Kekec, P., Morgan, N. A., Hult, G. T. M., Walkowiak, T., & Runnalls, B. (2018). An assessment of the exporting literature: Using theory and data to identify future research directions. Journal of International Marketing, 26(1), 118–143.
Chabowski, B. R., Samiee, S., & Hult, G. T. M. (2013). A bibliometric analysis of the global branding literature and a research agenda. Journal of International Business Studies, 44(6), 622–634.
Chandler, J., & Vargo, S. L. (2011). Contextualization: Network intersections, value-in-context, and the co-creation of markets. Marketing Theory, 11(1), 35–49.
Collier, J. E., Moore, R. S., Horky, A., & Moore, M. L. (2015). Why the little things matter: Exploring situational influences on customers’ self-service technology decisions. Journal of Business Research, 68(3), 703–710.
Duguid, P. (2012). ‘The art of knowing’: Social and tacit dimensions of knowledge and the limits of the community of practice. In The knowledge economy and lifelong learning (pp. 147–162). Brill.
Ferreira, F. A. F. (2018). Mapping the field of arts-based management: Bibliographic coupling and co-citation analyses. Journal of Business Research, 85, 348–357.
Fisk, R. P., & Alkire, L. (2021). Service ecosystem health: a transformative approach to elevating service science. Service Science, 13(4), 194–204.
Furrer, O., Yu Kerguignas, J., Delcourt, C., & Gremler, D. D. (2020). Twenty-seven years of service research: a literature review and research agenda. Journal of Services Marketing, 34(3), 299–316. https://doi.org/10.1108/JSM-02-2019-0078
Giddens, A. (1984). The constitution of society: Outline of the theory of structuration. Univ of California Press.
Gölgeci, I., Ali, I., Ritala, P., & Arslan, A. (2021). A bibliometric review of service ecosystems research: current status and future directions. Journal of Business & Industrial Marketing.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2014). Pearson new international edition. Multivariate Data Analysis, Seventh Edition. Pearson Education Limited Harlow, Essex.
Hughes, J., Lennon, M., Rogerson, R. J., & Crooks, G. (2021). Scaling Digital Health Innovation: Developing a New ‘Service Readiness Level’Framework of Evidence. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(23), 12575.
Koskela-Huotari, K., Patrício, L., Zhang, J., Karpen, I. O., Sangiorgi, D., Anderson, L., & Bogicevic, V. (2021). Service system transformation through service design: Linking analytical dimensions and service design approaches. Journal of Business Research, 136, 343–355.
Mun, Y. Y., Jackson, J. D., Park, J. S., & Probst, J. C. (2006). Understanding information technology acceptance by individual professionals: Toward an integrative view. Information & Management, 43(3), 350–363.
 
Payne, E. H. M., Dahl, A. J., & Peltier, J. (2021). Digital servitization value co-creation framework for AI services: a research agenda for digital transformation in financial service ecosystems. Journal of Research in Interactive Marketing.
Peltoniemi, M., & Vuori, E. (2004). Business ecosystem as the new approach to complex adaptive business environments. Proceedings of EBusiness Research Forum, 2(22), 267–281.
Polese, F., Grimaldi, M., & Troisi, O. (2021). Ecosystems transformation for social change: How to challenge emergency through emergence. International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics, 77–88. Springer.
Shostack, G. L. (1977). Breaking free from product marketing. Journal of Marketing, 41(2), 73–80.
Trischler, J., & Charles, M. (2019). The Application of a Service Ecosystems Lens to Public Policy Analysis and Design: Exploring the Frontiers. Journal of Public Policy and Marketing, 38(1), 19–35. https://doi.org/10.1177/0743915618818566
Van Eck, N. J., Waltman, L., Dekker, R., & van den Berg, J. (2010). A               comparison of two techniques for bibliometric mapping: Multidimensional scaling and VOS. Journal of the American Society for Information Science and Technology61(12), 2405-2416.
Vargo, S. L., & Akaka, M. A. (2012). Value cocreation and service systems (re) formation: A service ecosystems view. Service Science4(3), 207-217.
Vargo, S. L., & Lusch, R. F. (Eds.). (2018). The SAGE handbook of service-dominant logic. Sage
Vink, J., Koskela-Huotari, K., Tronvoll, B., Edvardsson, B., & Wetter-Edman, K. (2021). Service ecosystem design: Propositions, process model, and future research agenda. Journal of Service Research24(2), pp.168-186.
Wilden, R., Akaka, M. A., Karpen, I. O., & Hohberger, J. (2017). The evolution and prospects of service-dominant logic: an investigation of past, present, and future research. Journal of Service Research20(4), pp.345-361.
Windahl, C., & Wetter-Edman, K. (2018). Designing for service: From service-dominant logic to design practice (and vice versa). SL Vargo & R. Lusch, The SAGE handbook of service-dominant logic, 674-688.
Yi, M.Y., Jackson, J.D., Park, J.S. and Probst, J.C. (2006), “Understanding information technology acceptance by individual professionals: toward an integrative view”, Information
Zaborek, P., & Mazur, J. (2019). Enabling value co-creation with consumers as a driver of business performance: A dual perspective of Polish manufacturing and service SMEs. Journal of Business Research104, 541-551.
Zupic, I., & Čater, T. (2015). Bibliometric methods in management and organization. Organizational Research Methods, 18(3), 429–472.