طراحی مدل کارآفرینی اجتماعی سازمانی: پژوهشی کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : مقالات پژوهشی- کیفی

نویسندگان

1 گروه مدیریت کارآفرینی، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 گروه مدیریت دولتی، واحد تهران جنوب دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه واکاوی مبحث کارآفرینی اجتماعی سازمانی است. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی و برحسب گردآوری داده‌ها، پژوهشی کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. این پژوهش در سازمان کمیته امداد خمینی و در بازه زمانی بین 97 تا 99 انجام شد. داده‌ها از طریق مطالعه منابع مستند و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 1۵ نفر از مدیران ارشد، میانی و کارشناسان کمیته امداد خمینی و همچنین کارشناسان فعال در حوزه کارآفرینی اجتماعی سازمانی، از طریق نمونه‌گیری هدفمند جمع‌آوری شد. در مرحلۀ کدگذاری باز،257 کد مقدماتی از تحلیل مصاحبه‌ها شناسایی شد. در دومین مرحله، کدگذاری محوری با استفاده از سازه‌های مدل کدگذاری محوری حول پدیده موردبررسی انجام شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، مفهوم خودکفائی و اشتغال به‌عنوان پدیده محوری انتخاب شد. شرایط علی در قالب دودسته عوامل محیطی و سازمانی جای گرفتند و شش مقوله اصلی شامل قابلیت­های سازمان، اقدامات حوزه بازاریابی، اقدامات حوزه تجاری، اقدامات حوزه اجتماعی، اقدامات حوزه طراحی و پیشنهاد شغل، اقدامات حوزه مشاوره شغلی، ضمانت سهل‌الوصول برای مددجو، راهبری شغلی و عوامل محیطی به‌عنوان راهبرد انتخاب شدند. عوامل مداخله‌گر در دودسته تقویت‌کننده و تضعیف‌کننده شناسایی شدند. استراتژی سازمان، سیاست‌های اجرائی اشتغال کمیته امداد، برنامه‌ها و اقدامات مدیریتی، برنامه‌های آموزش شغلی، ثبات مدیریت و برون‌سپاری به‌عنوان عوامل زمینه و بسترساز کارآفرینی اجتماعی سازمانی تعیین شدند درنهایت پیامدهای کارآفرینی اجتماعی سازمانی در سه سطح خرد، میانی و کلان تعیین شدند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a corporate social entrepreneurship model: Qualitative research based on Grounded theory

نویسندگان [English]

  • alireza derikvand 1
  • parvaneh gelard 2
1
2 Faculty Member Associate Professor, Faculty of Management, Islamic Azad University,Iran Tehran- South Branch.
چکیده [English]

The main objective this study is to investigate the issue of corporate social entrepreneurship. In terms of purpose, this study is an applied one, and in terms of data collection it is a qualitative research based on grounded theory. Data were collected using purposive sampling through the study of documented sources and semi-structured interviews with 15 senior and executive managers and experts of the Imam Khomeini Relief Foundation, as well as experts who were active in the field of corporate social entrepreneurship. In the open coding phase, 257 introductory codes were identified from the interview analysis. In the second stage, axial coding was performed using the structures of the axial coding model around the topic of the study. Based on the research findings, the concept of self-sufficiency and employment was selected as the central phenomenon. Causal conditions were categorized in environmental and organizational factors and six main categories including organizational capabilities, marketing measures, business measures, social measures, job design and job offers, job counseling measures, easy access guarantee for the client, career guidance and environmental factors were selected as strategies. Interfering factors were identified as either amplifier or attenuator. Organizational strategy, executive employment policies of the Imam Khomeini Relief Foundation, management plans and actions, job training programs, management stability and outsourcing were identified as the underlying factors of corporate social entrepreneurship. Finally, the consequences of corporate social entrepreneurship were determined at three levels, including micro, medium and macro levels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Entrepreneurship"
  • " corporate Social Entrepreneurship"
  • " Foundation grounded Theory"

مراجع

احمدپور داریانی، محمود؛  عبدلی محمدآبادی، طیبه؛  سخدری، کمال. (1399)،" طراحی الگوی توسعه قابلیت‌های پویا در کسب وکارهای نوپا (مطالعه موردی: کسبوکارهای حوزه فناوری اطلاعات )،"، توسعه کارآفرینی،13(2): 161-180.
پیرمحمدی، صبا؛ صیفوری، جلوه؛ قادری، شیوا، (1396)، "کارآفرینی اجتماعی، عوامل مؤثر و نقش آن در توسعه اقتصادی (تأکید بر استان‌های کرمانشاه و کردستان)"، مقاله ارائه‌شده در اولین همایش بین‌المللی برنامه‌ریزی اقتصادی، توسعه پایدار و متوازن منطقه‌ای رویکردها‌وکاربردها در سنندج، دانشگاه کردستان، 39-31. https://conf.uok.ac.ir/epsbdr
حسینی آستارایی، فاطمه؛ شجاعی، سامره؛ سعیدی، پرویز؛ مستقیمی، محمود رضا، (1399)، "بررسی الگوی قابلیت‌های بازار سازمانی مبتنی بر کارآفرینی سازمانی در شهرداری‌های استان گلستان "، تحقیقات مدیریت آموزشی، 11(43): 30-15.
دانایی­فرد، حسن؛ اسلامی، آذر (1389)، ساخت نظریه بی­تفاوتی سازمان: کاربرد استراتژی پژوهشی نظریه داده بنیاد در عمل، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
دانایی­فرد، حسن؛ امامی، سید مجتبی، (1386)، "استراتژی­های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه­پردازی داده بنیاد "، اندیشه مدیریت،1(2): 69-97.
کرسول، جولیت، (1384)، پویش کیفی و طرح پژوهش، انتخاب از میان پنج رویکرد روایت پژوهی، پدیدارشناسی، نظریه داده بنیاد، قوم‌نگاری، مطالعه موردی، ویرایش دوم ترجمه حسن دانایی‌فرد و حسن کاظمی، تهران: انتشارات صفار.
طاهری، مرتضی؛ عارفی، محبوبه؛ پرداختچی، محمدحسن؛ قهرمانی، محمد، (1392)، "کاوش فرایند توسعه حرفه‌ای معلمان در مراکز تربیت‌معلم: نظریه داده بنیاد "، نوآوری آموزشی،12(45): 176-149.
عبدی، جواد، (1391)، "مطالعه عوامل تعیین‌کننده گرایش خیرین به کارآفرینی اجتماعی در فعالیت‌های خیرخواهانه شهر زاهدان "، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده مدیریت، گروه مدیریت کارآفرینی.
فلاح، محمدرضا؛ جعفری، مهدی؛ عبادی، روح اله، (1399)، "ارائه مدلی برای بررسی و تبیین نقش وقف بر اندازه دولت در اقتصاد با تأکید بر نقش کارآفرینی اجتماعی "، مجلس و راهبرد، 27 (104): 30-5.
محب زادگان، یوسف؛ پرداختچی، محمدحسن؛ قهرمانی، محمد؛ فراستخواه، مقصود، (1392)، "تدوین الگویی برای بالندگی اعضای هیئت‌علمی با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد "، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی،70: 1-25.
Austin, J. Stevenson, H. Wei-Skillern, J, (2016), "Social and Commercial Entrepreneurship: Same, Different, or Both?" Entrepreneurship theory and practice, 30 (1): 1-22.
Austin, J. Leonard, H. Reficco, E. & Wei-Skillern, J, (2005), "8 Social Entrepreneurship: It Is for Corporations, Too", In Nicholls, A. (Ed). (2006). Social Entrepreneurship: New models of sustainable social change. Oxford University Press,pp: 169-180
Agrawal, A. Sahasranamam, S. (2016),"Corporate social entrepreneurship in India", South Asian Journal of Global Business Research, 5 (2), 105-124. -Permanent link to this document: http://dx.doi.org/10.1108/SAJGBR-12-2014-0098
https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/SAJGBR-12-2014-0098/full/html
Bohman, O. Kallin, A,& Norén. (2015). "Corporate Social Entrepreneurship". Jonkoping University.
Böhm, A. (2004). "Theoretical Coding:Text Analysis in Grounded Theory A Companion to Qualitative Research".London, Sage Publications, pp. 270-274.
Cochran, W. G. (1968). "The effectiveness of adjustment by subclassification in removing bias in observational studies". Biometrics, 24(2), 295–313. https://doi.org/10.2307/2528036
Cerswell J. (2006). "Qualitative dynamics and research design, selection from five approaches to narrative studies, phenomenology, foundation data theory", ethnography, Second Edition Translation By Danaeifard H and Kazemi H, Tehran, Saffar Publications.
Danaeifrd, H.   (2006), "Theoreticalization using an evolutionary approach: Conceptualizing the theory of fundamental theory", Daneshvar Behavior, 11 (12): 57-70.
Dess, G. G. Ireland, R. D. Zahra, S. A. Floyd, S. W. Janney, J. J. & Lane, P. J. (2013), "Emerging Issues in Corporate Entrepreneurship”. Journal of Management, 29(3): 351-378.
Danermark, B. Ekström, M. Jakobsen, L. & Karlsson, J. C. (2002). "Explaining Society: Critical Realism in the Social Sciences". London: Routledge.
Hemingway, C. A. (2005). "Personal Values as A Catalyst for Corporate Social Entrepreneurship".Journal of Business Ethics, 60: 233–249.
Hemingway, C. A. (2013). "The conditions and character traits of corporate social entrepreneurship: Insights from a UK-based multi-national corporation". Presented at the 23rd European Business Ethics Network (EBEN) Annual Conference, University of Trento, Italy, September 9–11.
Hadad. Sh, & Cantaragiu, R. (2017)."Corporate social entrepreneurship versus social intrapreneurship: same idea, different trajectories? Management & Marketing". Challenges for the Knowledge Society, 12 (2(: 252-276.
Kuratko, D.F. Hornsby, J.S. & McMullen, J.S. (2011). "Corporate Entrepreneurship with a Purpose: Exploring the Antecedents to Corporate Social Entrepreneurship". Academy of Management Annual Meeting Proceedings, August, 9 (4(:1-6.
Light, B. (2007). "Social Sustainability: A Catchword Between Political Pragmatism and Social Theory". International Journal Sustainable Development, 8 (1-2): pp. 65- 79.
Lincolne Y. S. Guba E. G. (1985), "Epistemological and methodological bases of naturdistic inquiry", Educational Communication and Technology Journal, 30(4): 233-252.
Martin, L. Osberg, S. (2007). "Social Entrepreneurship: The Case for Definition". Stanford Social Innovation Review, Spring, 28-39.
Nikolov, A. Westergren, L. (2017). "Corporate Social Entrepreneurship as a new approach to CSR - A Swedish Outlook", Lund University - School of Economics and Management.
Stevenson, H. H. & Jarillo, J. C. (1990). "A Paradigm of Entrepreneurship: Entrepreneurial Management". Strategic management journal, 11(5): 17-27.
Spitzeck, H. Boechat, C, & Leao, C. (2013)." Sustainability as a Driver for Innovation – towards a model of Corporate Social Entrepreneurship at Odebrecht in Brazil". Corporate Governance International Journal of Business in Society 13(5):613-625.
Tiwari, E. (2015). "Corporate Social Entrepreneurship: Face of Caring Capitalism". Journal of Social Science, Commerce and Management. 26(2):58-89. ISSN NO 2454-3543
Zaefarian, R, Tasavori, M & Ghauri, PN. (2016), "A corporate social entrepreneurship approach to market-based poverty reduction", Emerging Markets Finance and Trade, 51(2): 320-334.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار