رابطه رهبری تحول گرا و هویت سازمانی با کارآفرینی سازمانی اعضای هیئت علمی دانشگاه تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی - کمی

نویسندگان

1 استاد مدیریت آموزشی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه

2 کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه ارومیه

3 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه ارومیه

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین رهبری تحول‌گرا و هویت سازمانی با کارآفرینی سازمانی در بین اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تبریز است که از بین عوامل تأثیرگذار بر کارآفرینی سازمانی، به دو متغیر رهبری تحول‌گرا و هویت سازمانی توجه شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش جمع‌آوری داده‌ها از نوع توصیفی– همبستگی است. جامعة آماری پژوهش شامل 700 نفر از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تبریز می‌شود که نمونه‌ای 248 نفری با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای از آن انتخاب شده است. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامة رهبری تحول‌گرا بارنت و همکاران (2001)، پرسشنامة هویت سازمانی آشفورث و مائل (1989) و پرسشنامة کارآفرینی سازمانی کردنائیج و همکاران (1386) استفاده شده است. همچنین، تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام صورت گرفته است. براساس تجزیه و تحلیل داده‌ها، بین سبک رهبری تحول‌گرا و کارآفرینی و همچنین بین دو متغیر هویت سازمانی و کارآفرینی سازمانی در سطح اطمینان 99 درصد همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج رگرسیون بیان می‌کند سبک رهبری تحول‌گرا و هویت سازمانی در پیش‌بینی رفتار کارآفرینی معنادار است و درکل کارآفرینی اعضا از روی رهبری و هویت سازمانی قابل‌پیش‌بینی است. درنتیجه، توجه به سبک رهبری تحول‌گرا و هویت سازمانی از سوی مدیران، با افزایش کارآفرینی از طرف اعضای هیئت‌علمی همراه است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Relationship between Transformational Leadership and Organizational Identity with Organizational Entrepreneurship among the Faculty Members of Tabriz University

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hassani1 1
  • Rogayeh Bahadori 2
  • Mehdi Kazemzadehbeytali 3
1 Professor, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University
2 MSc. Student of Faculty of Literature and Humanities, Urmia University
3 Ph.D. Student of Faculty of Literature and Humanities, Urmia University
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the relationship between transformational leadership and organizational identity with organizational entrepreneurship among the faculty members of Tabriz University. Among the influential factors on organizational entrepreneurship, transformational leadership and organizational identity were two variables that were considered. An applied, descriptive, and correlational study was undertaken. Statistical population included all the faculty members of Tabriz University (N=700), among them 248 individuals were selected by stratified random sampling. The data were collected through standard questionnaires of transformational leadership (Barnett et al., 2001), corporate identity (Ashforth & Miles, 1989), and entrepreneurship (Kordna̒ij et al., 2007). Moreover, Pearson correlation and stepwise regression tests were used to analyze the data. The results of data analysis showed that there is a significant and positive relationship between transformational leadership style and entrepreneurship and also between organizational identification and entrepreneurship. The results of regression analysis showed that transformational leadership style and identity can significantly predict entrepreneurial behavior, and in general, entrepreneurship of members can be predicted from leadership and organizational identity (level of significance= %99).  Therefore, application of transformational leadership style and organizational identity by managers will lead to an increase in entrepreneurship behavior of faculty members.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transformational Leadership
  • organizational identity
  • Organizational entrepreneurship
  • Tabriz University
ابوالحسنی رنجبر، احمد، عنابستانی، مینا و اسماعیل شریعت جعفری (1391)، «رابطه بین سرمایه فکری و کارآفرینی درون سازمانی (مطالعه موردی: سازمان امور اقتصاد و دارایی استان تهران)»، کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب‌وکارهای دانش بنیان.
احمد پورداریانی، محمود (1389)، کارآفرینی، تعاریف، نظریات، الگوها، انتشارات جاجرمی، تهران.
احمدی، فریدون (1390)، «بررسی موانع کارآفرینی دانشگاهی و تجاری‌سازی در دانشگاه‌های ایران»، مجموعهمقالاتاولینهمایشبینالمللیمدیریت،آیندهنگری،کارآفرینیوصنعتدرآموزشعالی، دانشگاه کردستان.
ادهمی، حسین (1385)، بررسی ارتباط میان نیازهای کارکنان و کارآفرینی آنها، در ریاست سازمان صدا و سیما (بر مبنای تئوری نیازهای مک کله لند)، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تهران.
اردلان، محمدرضا و وحید سلطان‌زاده (1394)، «تأثیرپذیری کارآفرینی اجتماعی از رهبری هوشمند با نقش میانجی یادگیری سازمانی»، توسعه کارآفرینی، دورة هشتم، شمارة 3: 493- 512.
الوانی، مهدی و غلامرضا معمارزاده (1394)، رفتار سازمانی، چاپ بیست‌وسوم، انتشارات مروارید، تهران.
پورحسن هریس، ساجد و محبوب شیخعلی زاده هریس (1394)، «تأثیر سبک‌های رهبری بر کارآفرینی سازمانی در اداره کل تربیت بدنی استان تهران»، مطالعات مدیریت ورزشی، دورة هفتم، شمارة 28: 219- 231.
تابلی، حمید، تیرگر، هدایت‌الله، مظفری، لیلا، مرتضوی، حمید و فاطمه مهرابی‌فر (1390)، «بررسی رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین و خلاقیت کارکنان در سازمان‌های دولتی شهرستان نی‌ریز»، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دورة دوم،  شمارة 1: 1- 25.
حسینی‌خواه، علی (1387)، «امکان و ضرورت آموزش کارآفرینی در مدارس»، مطالعات برنامه درسی، دورة سوم،  شمارة 11: 66- 94.
خلیلی، زینب (1391)، بررسی رابطه بین سبک تفکر خلاق با کارآفرینی سازمانی، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه.
خورشید، صدیقه (1388)، «مطالعه رابطه بین هویت سازمانی و تعهد سازمانی کارکنان بانک‌های دولتی شهر کرمان»، پژوهش‌های مدیریت، سال دوم، شمارة 6: 125- 158.
خوشنودی‌فر، زهرا، ارتیاعی، فاطمه و مجید جعفری (1390)، «بررسی ویژگی‌های کارآفرینان دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی سراوان»، مجله پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، سال چهارم، شمارة 4: 72- 83.
دباغ، رحیم و محمدرضا رضایی‌زاده (1390)، «بررسی ویژگی‌های دانشگاه کارآفرین در ایران و کشورهای  منتخب و ارائه توصیه‌های کاربردی برای توسعه آن در کشور»، مجموعه مقالات اولین همایش بین‌المللی مدیریت، آینده‌نگری، کارآفرینی و صنعتدر آموزش عالی، دانشگاه کردستان.
رضایی، روح‌الله و سیدمحمود حسینی (1392)، «طراحی مدل معادلات ساختاری توسعه کارآفرینی سازمانی در تعاونی‌های توسعه روستایی استان زنجان»، نشریه توسعه کارآفرینی، سال ششم، شمارة 4: 57- 74.
رضایی، زهرا، انوری‌پور، حامد و محمد سهرابی پور (1393)، «بررسی رابطه بین رهبری تحول آفرین با هویت سازمانی (مورد مطالعه: کارکنان پتروشیمی ایلام)»، دومین کنفرانس ملی پویایی مدیریت توسعه اقتصادی و مدیریت مالی، شیراز.
شائمی برزکی، علی و مهناز محمدی (1393)، «بررسی تأثیر رهبری تحول‌گرا بر بهره‌وری نیروی انسانی با نقش میانجی کارآفرینی سازمانی»، پژوهشنامه مدیریت تحول، سال ششم، شمارة 12: 1- 28.
شهرکی‌پور، حسن، ندری، خدیجه و رحمان شیرمحمدی (1389)، «بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی با کارآفرینی سازمانی در بین کارکنان دانشگاه لرستان»، فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، سال اول، شمارة 4: 109- 136.
طالبی، کامبیز و محمدرضا زارع یکتا (1387)، «آموزش کارآفرینی دانشگاهی و نقش آن در ایجاد و توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط (SEMS) دانش‌بنیان»، فصلنامه توسعه کارآفرینی، سال اول، شمارة 1: 111- 131.
ظهیری، هوشنگ (1390)، فراتحلیل مطالعات کارآفرینی و اشتغال، چاپ اول، انتشارات جامعه و فرهنگ، تهران.
فکور، بهمن (1387) «دانشگاه کارآفرین (مفهوم، زمینه‌های پیدایش و نحوه دستیابی)»، فصلنامه علمی و ترویجی رشد فناوری، سال پنجم، شمارة 17: 35- 42.
قهرمانی، محمد، رشید حاجی خواجه‌لو، صالح و عقیل ابوچناری (1390)، «نقش رهبری تحولی در ارتقای دانشگاه به سازمان کارآفرین»، نشریه توسعه کارآفرینی، سال چهارم، شمارة 14: 185-204.
کمالیان، امین‌رضا، یعقوبی، نورمحمد و اشکان الیاس‌کردی (1389)، «مطالعه عوامل تأثیرگذار بر کارآفرینی سازمانی و نقش آن در پیاده‌سازی استراتژی کارآفرینی»، ماهنامه راهبرد یاس، شمارة 23: 184- 200.
کردنائیج، اسدالله، اکبری، حسن و علی رضائیان (1386)، «بررسی موانع کارآفرینی سازمانی؛ مورد مطالعه، شرکت صنعت چوب شمال»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، سال سوم، شمارة 11: 141- 159.
معایر حقیقی‌فرد، علی، یوسفی، سجاد و اکبر میرزاده (1389)، «سبک رهبری و پیامدهای آن در چارچوب مدل رهبری تمام عیار»، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال هفتم، شمارة 28: 11- 27.
مقیمی، محمد (1383)، کارآفرینی در نهادهای جامعه مدنی: پژوهشی در سازمان‌های غیر دولتی (NGOs) ایران، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مقیمی، محمد و مجید رمضان (1390)، پژوهش نامه مدیریت، انتشارات راه دان، تهران.
ملک‌پور، علی، احمدی، امید علی و بیژن زارع (1390)، شهر و تکاپوی کارآفرینی (زمینه‌ها، راهکارها، موانع و فرصتهای توسعه کارآفرینی، انتشارات جامعه و فرهنگ، تهران.
مینتزبرگ، هنری (1393)، سازماندهی پنج الگوی کارساز، ترجمة ابوالحسن فقیهی و حسین وزیری سابقی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران.
ناظم، فتاح و سمانه حدادپور (1392)، «ارائه الگوی ساختاری عدالت سازمانی بر اساس سبک‌های رهبری تحول گرا و عمل گرا در دانشگاه آزاد اسلامی»، فصلنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال چهارم، شمارة 13: 51- 66.
نیازآذری، کیومرث، تقوایی یزدی، مریم و اعظم محمدی البرزی (1395)، «بررسی تأثیر هویت سازمانی و فرهنگ سازمانی در بروز رفتار شهروندی سازمانی با ارائه مدل مناسب»، مدیریت بهرهوری، سال نهم، شمارة 36: 199- 221.
هاشمی، بهنام، تابان، محمد و فریبا هاشمی (1392)، «بررسی ارتباط بین هویت سازمانی و کارآفرینی سازمانی کارکنان دانشگاه پیام نور شهرستان پلدختر»، کنفرانس بینالمللی مدیریت، چالشها و راهکارها، شیراز.
یعقوبی، نورمحمد، مقدمی، مجید و عالمه کیخا (1389)، «بررسی رابطه بین رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان»، پژوهش نامه مدیریت تحول، سال دوم، شمارة 4: 64- 96.
Albert, S. Ashforth, B. E. & Dutton, J. E. (2000). “Organizational identity and identification: charting new waters and building new bridges”, Academy of Management Journal, 25(1): 7- 13.
Albert, S. & Whetten, D. A.(1985). “Organizatoinal identity”, In Cummings, L. L. & Staw, M. M. (Eds), Research in organizational behavior-263-295, 7.
Alegre, J. & Chiva, R. (2009). Entrepreneurial orientation, organizational learning capability and performance in the ceramic tiles industry, Institute of Valenciano Investigations Press.
Ashforth, B. & Male, F. (1989) “Social identity theory and the organization”, Academy of Management Review- 14 (2): 29-39.
Barnett, K. McCormick, J. & Conners, R.(2001). “Transformational leadership in schools— panacea, placebo, or problem?”, Journal of Educational Administration. 39(1):24-46.
Bellone, C. & Goerl, G. (1992). “Reconciling Public Entrepreneurship and Democracy”, Public Administration Review, 52(2): 130- 134.
Burns, J. M (1978). Leadership, Harper & Row, New York.
Chen, X. P., Yao, X. & Kotha, S. (2009). “Entrepreneur passion and preparedness in business plan presentations: A persuasion analysis of venture capitalists' funding decisions”, Academy of Management Journal, 52(1): 199- 214.
Duckett, H. & Macfarlane, E. (2003). “Emotional intelligence and transformational leadership im retailing”, Leadership & Organization Development Jornal, 24(6): 309- 317.
Givens, J. (2008). “Transformational leadership: The impact onorganizational and personal outcomes”, Emerging Leadership Journeys,1(1): 4- 24.
Gupta, V., MacMillan, C. & Suriec, G. (2004). “Entrepreneurial leadership: Developing and measuring a cross-cultural construct”, Journal of Business Venturing, 19(2): 60– 241.
Hemmen, V., Urbano, S. & Alvarez, D. (2013). “Clafia, charismatic leadership and entrepreneurship activity: an empirical analysis Innovar”, Revista de Ciencias Administrativasy Sociales, 23(50): 53- 65.
Heinonen, J. & Korvela, K. (2005). How about measuring entrepreneurship? Research Report, Small Business Institute, Turku, Finland. p.126.
Hough, J. & Scheepers, R. (2008). “Creating corporate entrepreneurship through strategic leadership”, Journal of Global Strategic Management, 3(1):17- 25.
Juan, A., Moriano, F. M., Gabriela, T. & Jean L. M. (2014). “The influence of transformational leadership and organizational identification on intrapreneurship”, International Entrepreneurship and Management Journal, 10(1): 103- 119.
Krishnan, R. (2004). “Impact of transformational leadership on followers influence strategies”, The Leadership & OrganizationDevelopment Journal, 25(1): 58- 72.
Labianca, G., Fairbank, J., Thomas, J. & Gioia, D. (2001). “Emulation in academia: Balancing structure and identity”, Organization Science, 12(3): 312– 330.
Llewellyn, N. & Jones, G. (2003). “Controversies and conceptual development: Examining public entrepreneurship”, Public Management Review, 5(2): 245- 266.
Limsila, K. & Ogunlana, S. (2008). “Performance and leadership outcome correlates of leadership styles and subordinate commitment Engineering”, Construction and Architectural Management, 15(2): 164- 184.
Masomi, E., Eghdami, A., Derakhshan, M., Ashore, S. & Ghanimat, P. (2013). “The relationship between organizational climate dimension and corporate entrepreneurship (Case study: Meshkinshahr Payam Noor university, Iran)”, Research Journal of Recent Sciences, 2(11): 107- 113.
Miles, M., Munilla, S. & Darroch, J. (2009). “Sustainable corporate entrepreneurship”, Journal of International Entrepreneurship and Management, 5(1):  65- 76.
Muldoon, S. (2003). Excellent managers: Exploring the acquisition, measurement, and impact of  leader skills in an Australian business context:, Thesis (Ph. D.), Victoria University of Technology, Australia.
Murnieks, C. Y. (2007). Who am I? The quest for an entrepreneurial identity and an investigation of itsrelationship to entrepreneurial passion and goal-setting, Ph.D Thesis, University of Colorado, Boulder, CO.
Murnieks, C. Y., Mosakowski, E. & Cardon, M. S. (2012). “Pathways of passion: Identity centrality, passion, and behavior among entrepreneurs”, Journal of Management. 40(6): 1583-1606.
Naipaul, S. (2009). “ Entrepreneurship and leadership in hospitality: Insights and implications for hospitality and tourism education – Mr Harris Rosen in conversation with Drs Sandra Naipaul and Youcheng Wang, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 21(6): 639- 658.
Puusa, A. & Tulvanen, U. (2006). “Organizational Identity and trust”, Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies, 11(2):  24- 111.
Puusa, A. (2006). “Conducting research on organizational identity”, Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies, (EJBO), 11(2): 24- 28.
Riketta, M. (2005). “Organizational identification: A metaanalysis”, Journal of Vocational Behavior, 66(2): 358- 384.
Riaz, T. Akram, M. & Ijaz, H. (2011). “Impact of transformational leadership style on affective employees, commitment: An empirical study of banking sector in Islamabad (Pakistan)”, The Journal of Commerce, 3(1): 43- 51.
Scheepers, M. Hough, J. & Bloom, J. (2008). “Nurturing the corporate entrepreneurship capability”, Southern African Business Review, 12 (3): 50- 75.
Sing, L. Edward, F. & McDonough, A. (2009). “Investigating the role of organizational culture in fostering innovation ambidextenty”, Journal of management, 23(1): 1- 25.
Tarabishy, A. Solomon, G., Lloyd, W., Fernald, J. & Sashkin, M. (2005). “The entrepreneurial leader’s impact on the organization’s performance in dynamic markets”, Journal of Private Equity, 8(4): 9– 20.
Teske, P. & Schneider, M. (1994). “The bureaucratic entrepreneur: The case of city managers”, Public Administrative Review, 54(4): 331- 340.
Wei, H. & Mtbj, A. (2007). “Identity studies: multiple perspectives and implications for corporate– level marketing”, European Journal of Marketing, 41(7): 1- 8.
Yang, C. W. (2008). “The relationships among leadership style, entrepreneurial orientation, and business performance”, Manage Global Transit, 6(3): 257-275.