طراحی مدل فرایندی کارآفرینی در صنایع غذائی ایران

نوع مقاله : مقالات پژوهشی- کیفی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 استادیار دانشکده مدیریت پردیس فارابی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری مدیریت پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

با توجه به اهمیت کارآفرینی در شکوفایی و توسعة کشور، درک فرایند مطلوب وقوع آن در هر حوزه و رشته صنعت ضروری به‌نظر می‌رسد. در این میان، پژوهشگران تحقیق حاضر صنایع غذایی کشور را مد نظر قرار داده‌اند که بسیاری از ویژگی‌های خاص از جمله بازار مصرف وسیع داخلی را دارد. هدف تحقیق حاضر طراحی مدل فرایندی کارآفرینی در صنایع غذایی کشورمان است. این پژوهش از نظر هدف از نوع تحقیقات نظری و کاربردی است. روش تحقیق برحسب گردآوری اطلاعات توصیفی و پژوهش حاضر از جمله پژوهش‌های کیفی است که راهبرد آن مبتنی‌بر نظریه‌پردازی داده‌بنیاد است و با مدنظر قراردادن افراد مطلع در حوزة کارآفرینی در صنایع غذایی به‌عنوان جامعة آماری، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، سیزده نفر را به‌عنوان خبرگان تحقیق انتخاب کرده است. سپس با استفاده از مصاحبة نیمه‌ساختاریافته داده‌ها گردآوری و در سه مرحلة کدگذاری باز، محوری و انتخابی داده‌ها تحلیل شده‌اند. در مدل فرایندی تجویزی این پژوهش، پدیدة اصلی تشخیص فرصت مناسب به‌منظور دستیابی و توسعة بازار و بهره‌برداری از آن است که ناشی از عوامل فردی، شخصیتی و شغلی است. اگر کارآفرین در شرایط زمینه‌ای و محیطی مناسب قرار گیرد، می‌تواند راهبردها یا گام‌های ویژه و متنوعی را به‌منظور شناسایی و بهره‌برداری از فرصت در پیش گیرد که موجب پیامدهای متنوعی در دو سطح خرد و کلان می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Designing an entrepreneurial process model in the Iranian Food Industry

نویسندگان [English]

  • Hoseein khanifar 1
  • Mohammad Hassan Rahmati 2
  • ali lahoutian 3
1
2
3

کلیدواژه‌ها [English]

  • Individual entrepreneur
  • Entrepreneurship process model
  • Food industries
  • Grounded theory
احمدپورداریانی، محمود (1377)، طراحی و تبیین الگوی پرورش مدیران کارآفرین در صنعت، رسالة دکتری، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
بازرگان، عباس (1389)، مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته: رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: نشر دیدار.
ترکمانی، جواد و آمنه ذوقی‌پور (1387)، «عوامل مؤثر بر عرضه صادرات فرآورده‌های صنایع غذایی ایران»، نشریه اقتصاد و کشاورزی، دورۀ دوم، شمارة 1: 23- 33.
حسنقلی‌پور، طهمورث، بهمنی، محمود، ایروانی، محمدجواد، آقازاده، هاشم و مرتضی انوشه (1394)، «طراحی مدل توسعة بازار صنایع کوچک و متوسط (مورد مطالعه: صنایع غذایی و آشامیدنی)­»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة هشتم، شمارة 1: 21- 40.
صادقی، سیدهادی و محمود قنادان (1388)، «بازآفرینی و آزمون فرایند کارآفرینی در مؤسسات آموزشی شهر تهران»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة دوم، شمارة 5: 163- 181.
عسگری، منصور (1388)، «رتبه‌بندی قدرت رقابت‌پذیری صنایع کوچک و متوسط در ایران»، بررسی‌های بازرگانی، سال هفتم، شمارة 38: 21- 31.
عینیان، مجید (1393)، وضعیت صنایع در دوره‌های رونق و رکود، تهران: پژوهشکده بانک مرکزی.
کلانتری، خلیل، رهنما، عبدی و حمید موحدمحمدی (1389)، «عوامل پیش‌برنده و بازدارنده ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی در استان خراسان شمالی»، اقتصادکشاورزی و توسعه، سال هجدهم، شمارة 70: 19- 37.
لشگربلوکی، مجتبی، خدادادحسینی، سیدحمید و سیدمحمود حسینی (1391)، «طراحی مدل فرآیندی راهبرد پابرجا با استفاده از رویکرد ترکیبی»، اندیشه مدیریت راهبردی، سال ششم، شمارة 2، شمارة پیاپی 12: 121- 151.
محمدی الیاسی، قنبر و هادی نوتاش (1390)، «شناسایی ریشه‌های شکست کارآفرینان کارکشته ایرانی: نگاهی روایتی‌گفتمانی»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة چهارم، شمارة 13: 31- 50.
یادگار، نسیم، بازرگان، عباس و نظام‌الدین فقیه (1390)، «فرایند شکل‌گیری ابتکارات کارآفرینانة اجتماعی: الگویی برگرفته از نظریة برخاسته از داده‌ها»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة چهارم، شمارة 13: 7- 29.
Ardichvili, A., Cardozo, R. & Ray, S. (2003). “A Theory of entrepreneurial opportunity identification and development”, Journal of Business Venturing, 18(1): 105– 123.
Baron, R. & Shane, S. (2007). Entrepreneurship: A Process Perspective, Mason. OH: South- Western Cengage Learning.
Bygrave, W. (2006). The entrepreneurship paradigm (I) revisited, In Handbook of qualitative research methods in entrepreneurship, U. K.: Edward Elgar Publishing, Inc.
Creswell, J. W. & Miller, D. L. (2000). “Determining validity in qualitative inquiry”, Theory into Practice, 39 (3): 124- 130.
Eckert, C. M. & Stacey, M. K. (2010). What is a Process Model? Reflections on the epistemology of process models, In: Heisig, P., Clarkson, P. J. & Vajna, S. (eds.), Modelling and Management of Engineering Processes, New York: Springer: 3- 14.
Hindle, K. (2010). Skillful Dreaming: Testing a General Model of Entrepreneurial Process with a Specific Narrative of Venture Creation. In Entrepreneurial Narrative Th eory Ethnomethodology and Refl exivity,ed. W. Gartner, 97-135. Clemson, SC: Clemson University Digital Press.
Hjorth, D., Holt, R. & Steyaert, C. (2015). “Entrepreneurship and process studies”, International Small Business Journal, 33(6): 599- 611
Hjorth, D. (2014). Sketching a philosophy of entrepreneurship, In: Baker, T. & Welter, F., The Routledge Companion to Entrepreneurship, Routledge: 41– 58.
Isenberg, D. (2011). The entrepreneurship ecosystem strategy as a new paradigm for economy policy: principles for cultivating entrepreneurship Babson Entrepreneurship Ecosystem Project, Babson College, Babson Park: MA.
Lawrence, P. (2015). “A best practice model for the effective deployment of 360° feedback”, Development and Learn Organizations, 29(6): 13- 16.
Mason C. & Brown R. (2014). Entrepreneurial ecosystems and growth oriented entrepreneurship, The Hague, Netherlands: OECD.
McMullen, J. S. & Dimov, D. (2013). “Time and the entrepreneurial journey: The problems and promise of studying entrepreneurship as a process”, Journal of Management Studies, 50(8): 1481- 1512.
Moroz, P. & Hindle, K. (2012). “Entrepreneurship as a process: Toward harmonizing multiple perspectives”, Entrepreneurship Theory and Practice, 36(4): 781– 818.
Pretorius, M., Nieman, G. & Van Vuuren, J. (2005). “Critical evaluation of two modelsfor entrepreneurial education an improved model through integration”, International Journal of Educational Management, 19(5): 413- 427.
Popp, A. & Holt, R. (2013). “Entrepreneurship and being: The case of the Shaws”, Entrepreneurship and Regional Development, 25(1- 2): 52– 68.
Rasmussen, E. (2011). “Understanding academic entrepreneurship: Exploring the emergence of university spin-off ventures using process theories”, International Small Business Journal, 29(5): 448– 471.
Raymond, W. S. (2003). “The Learning need of high potential enterpreneur in Latin American”, Presented at the internatial Conference, On entrepreneurship in Latin American weinde mar, chilp octobre: 26- 28.
Ropke, J. (2004). “The construction of entrepreneurship– Theoretical foundation and practical problems”, Paper for the entrepreneurship workshop in Tehran, Iran. September 26- 28.
Shane, S. (2003). A general theory of entrepreneurship: The individual-opportunity nexus, Cheltenham, U.K.: Edward Elgar Publishing.
Shah, S. & M. T. (2007). “The accidental entrepreneur: The emergent & collective process of user entrepreneurship”, Strategic Entrepreneurship Journal, 1(1): 123- 140.
Slotte-Kock, S. & Coviello, N. (2010). “Entrepreneurship research on network processes: A review and ways forward”, Entrepreneurship Theory and Practice, 34(1): 31– 57.
Strauss, A. L. & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory, London: Sage Publications.
Totterman, H. (2008). From creative ideas to new emerging ventures: Entrepreneurial processes among Finnish design entrepreneurs, Ph.D thesis, Hanken School of Economics- Department of Management and Organizations.
Ucbasaran, D., Westhead, P. & Wright, M. (2001). “The focus of entrepreneurial research: Contextual and process issues”, Entrepreneurship Theory and Practice, 25(4): 57- 80.
Vaast, E. & Levina, N. (2015). “Speaking as one, but not speaking: Dealing with new moral taint”, Information and Organization, 25(1): 73– 98.
Zhao, Z. (2013). Technology entrepreneurship: A process framework, Ph.D Thesis, Leiden University.
 
Zheng, P. & Scase, R. (2013). Emerging business ventures under market socialism: Entrepreneurship in China (Routledge studies in international business and the world economy), London: Routledge.
احمدپورداریانی، محمود (1377)، طراحی و تبیین الگوی پرورش مدیران کارآفرین در صنعت، رسالة دکتری، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
بازرگان، عباس (1389)، مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته: رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: نشر دیدار.
ترکمانی، جواد و آمنه ذوقی‌پور (1387)، «عوامل مؤثر بر عرضه صادرات فرآورده‌های صنایع غذایی ایران»، نشریه اقتصاد و کشاورزی، دورۀ دوم، شمارة 1: 23- 33.
حسنقلی‌پور، طهمورث، بهمنی، محمود، ایروانی، محمدجواد، آقازاده، هاشم و مرتضی انوشه (1394)، «طراحی مدل توسعة بازار صنایع کوچک و متوسط (مورد مطالعه: صنایع غذایی و آشامیدنی)­»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة هشتم، شمارة 1: 21- 40.
صادقی، سیدهادی و محمود قنادان (1388)، «بازآفرینی و آزمون فرایند کارآفرینی در مؤسسات آموزشی شهر تهران»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة دوم، شمارة 5: 163- 181.
عسگری، منصور (1388)، «رتبه‌بندی قدرت رقابت‌پذیری صنایع کوچک و متوسط در ایران»، بررسی‌های بازرگانی، سال هفتم، شمارة 38: 21- 31.
عینیان، مجید (1393)، وضعیت صنایع در دوره‌های رونق و رکود، تهران: پژوهشکده بانک مرکزی.
کلانتری، خلیل، رهنما، عبدی و حمید موحدمحمدی (1389)، «عوامل پیش‌برنده و بازدارنده ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی در استان خراسان شمالی»، اقتصادکشاورزی و توسعه، سال هجدهم، شمارة 70: 19- 37.
لشگربلوکی، مجتبی، خدادادحسینی، سیدحمید و سیدمحمود حسینی (1391)، «طراحی مدل فرآیندی راهبرد پابرجا با استفاده از رویکرد ترکیبی»، اندیشه مدیریت راهبردی، سال ششم، شمارة 2، شمارة پیاپی 12: 121- 151.
محمدی الیاسی، قنبر و هادی نوتاش (1390)، «شناسایی ریشه‌های شکست کارآفرینان کارکشته ایرانی: نگاهی روایتی‌گفتمانی»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة چهارم، شمارة 13: 31- 50.
یادگار، نسیم، بازرگان، عباس و نظام‌الدین فقیه (1390)، «فرایند شکل‌گیری ابتکارات کارآفرینانة اجتماعی: الگویی برگرفته از نظریة برخاسته از داده‌ها»، نشریه توسعه کارآفرینی، دورة چهارم، شمارة 13: 7- 29.
Ardichvili, A., Cardozo, R. & Ray, S. (2003). “A Theory of entrepreneurial opportunity identification and development”, Journal of Business Venturing, 18(1): 105– 123.
Baron, R. & Shane, S. (2007). Entrepreneurship: A Process Perspective, Mason. OH: South- Western Cengage Learning.
Bygrave, W. (2006). The entrepreneurship paradigm (I) revisited, In Handbook of qualitative research methods in entrepreneurship, U. K.: Edward Elgar Publishing, Inc.
Creswell, J. W. & Miller, D. L. (2000). “Determining validity in qualitative inquiry”, Theory into Practice, 39 (3): 124- 130.
Eckert, C. M. & Stacey, M. K. (2010). What is a Process Model? Reflections on the epistemology of process models, In: Heisig, P., Clarkson, P. J. & Vajna, S. (eds.), Modelling and Management of Engineering Processes, New York: Springer: 3- 14.
Hindle, K. (2010). Skillful Dreaming: Testing a General Model of Entrepreneurial Process with a Specific Narrative of Venture Creation. In Entrepreneurial Narrative Th eory Ethnomethodology and Refl exivity,ed. W. Gartner, 97-135. Clemson, SC: Clemson University Digital Press.
Hjorth, D., Holt, R. & Steyaert, C. (2015). “Entrepreneurship and process studies”, International Small Business Journal, 33(6): 599- 611
Hjorth, D. (2014). Sketching a philosophy of entrepreneurship, In: Baker, T. & Welter, F., The Routledge Companion to Entrepreneurship, Routledge: 41– 58.
Isenberg, D. (2011). The entrepreneurship ecosystem strategy as a new paradigm for economy policy: principles for cultivating entrepreneurship Babson Entrepreneurship Ecosystem Project, Babson College, Babson Park: MA.
Lawrence, P. (2015). “A best practice model for the effective deployment of 360° feedback”, Development and Learn Organizations, 29(6): 13- 16.
Mason C. & Brown R. (2014). Entrepreneurial ecosystems and growth oriented entrepreneurship, The Hague, Netherlands: OECD.
McMullen, J. S. & Dimov, D. (2013). “Time and the entrepreneurial journey: The problems and promise of studying entrepreneurship as a process”, Journal of Management Studies, 50(8): 1481- 1512.
Moroz, P. & Hindle, K. (2012). “Entrepreneurship as a process: Toward harmonizing multiple perspectives”, Entrepreneurship Theory and Practice, 36(4): 781– 818.
Pretorius, M., Nieman, G. & Van Vuuren, J. (2005). “Critical evaluation of two modelsfor entrepreneurial education an improved model through integration”, International Journal of Educational Management, 19(5): 413- 427.
Popp, A. & Holt, R. (2013). “Entrepreneurship and being: The case of the Shaws”, Entrepreneurship and Regional Development, 25(1- 2): 52– 68.
Rasmussen, E. (2011). “Understanding academic entrepreneurship: Exploring the emergence of university spin-off ventures using process theories”, International Small Business Journal, 29(5): 448– 471.
Raymond, W. S. (2003). “The Learning need of high potential enterpreneur in Latin American”, Presented at the internatial Conference, On entrepreneurship in Latin American weinde mar, chilp octobre: 26- 28.
Ropke, J. (2004). “The construction of entrepreneurship– Theoretical foundation and practical problems”, Paper for the entrepreneurship workshop in Tehran, Iran. September 26- 28.
Shane, S. (2003). A general theory of entrepreneurship: The individual-opportunity nexus, Cheltenham, U.K.: Edward Elgar Publishing.
Shah, S. & M. T. (2007). “The accidental entrepreneur: The emergent & collective process of user entrepreneurship”, Strategic Entrepreneurship Journal, 1(1): 123- 140.
Slotte-Kock, S. & Coviello, N. (2010). “Entrepreneurship research on network processes: A review and ways forward”, Entrepreneurship Theory and Practice, 34(1): 31– 57.
Strauss, A. L. & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory, London: Sage Publications.
Totterman, H. (2008). From creative ideas to new emerging ventures: Entrepreneurial processes among Finnish design entrepreneurs, Ph.D thesis, Hanken School of Economics- Department of Management and Organizations.
Ucbasaran, D., Westhead, P. & Wright, M. (2001). “The focus of entrepreneurial research: Contextual and process issues”, Entrepreneurship Theory and Practice, 25(4): 57- 80.
Vaast, E. & Levina, N. (2015). “Speaking as one, but not speaking: Dealing with new moral taint”, Information and Organization, 25(1): 73– 98.
Zhao, Z. (2013). Technology entrepreneurship: A process framework, Ph.D Thesis, Leiden University.
Zheng, P. & Scase, R. (2013). Emerging business ventures under market socialism: Entrepreneurship in China (Routledge studies in international business and the world economy), London: Routledge.